In verband met het toenemend aantal leerlingen alsmede ter ontlasting van het Coornhertlyceum besloot de gemeenteraad op 4 juni 1958 tot de oprichting van een nieuw gemeentelijk lyceum, waaraan de naam van Karel van Mander werd verbonden. De onderbrenging in de gebouwen aan de Oosterhoutlaan, waarin het Coornhertlyceum tot dusver onderdak had, zou voor beperkte tijd toereikend zijn. Tengevolge van de sterke toename van het aantal leerlingen kwam men al spoedig lokaalruimte te kort. Omdat uitbreiding op het terrein van de school niet eenvoudig was, en tevens ook door het College van Burgemeester en Wethouders niet gewenst was, koos men voor een unieke oplossing: een schoolschip. Men besloot naast het schoolgebouw, dat gelegen was aan het Spaarne, een ligplaats te maken voor een schip met vier leslokalen. In september 1959 kregen de leerlingen van de vier eerste klassen de primeur van het verdelen van de aandacht tussen de voorbij varende schepen en de leerkracht voor de klas. Vooruitlopend op de Wet op het Voortgezet Onderwijs, die in 1968 in werking zou treden, besloot de Haarlemse gemeenteraad op 14 juni 1966 het Karel van Manderlyceum samen te voegen met het Lourens Costerlyceum. Tevens besloot men tot de oprichting van een, op een nog te bepalen datum, nieuwe scholengemeenschap in Schalkwijk, waarvan ook het Lourens Costerlyceum en de Th.M. Ketelaarschool deel van zouden gaan uitmaken. Met ingang van 1 augustus 1969 ging deze nieuwe scholengemeenschap onder de naam Spaarne Scholengemeenschap van start.