Al in de middeleeuwen was er in Spaarndam een kapel. De kapel viel onder de Sint Bavokerk in Haarlem. Rond 1514 maakte de kapel in Spaarndam zich gedeeltelijk los van de Sint Bavo in Haarlem. In ruil voor een vast bedrag per jaar mochten in de kapel de sacramenten worden ontvangen. Een enorme vooruitgang voor de inwoners van Spaarndam, die voor die datum naar de Grote Kerk in Haarlem moesten. De kapel werd in de 16e eeuw diverse keren verwoest, maar ook weer herbouwd, en ging na 1578 over in protestantse handen. Op 12 januari 1626 werd de kapel door een zware noorderstorm getroffen. Een jaar later werd de kerk herbouwd. Het gebouw, een fraai monument, vergt vanwege zijn ouderdom voortdurende zorg om het te bewaren voor de toekomst. Het kerkhof rond de kerk is verscheidene malen uitgebreid en aangepast. Tot ver in de negentiende eeuw werd hier oecumenisch begraven. Protestanten en katholieken werden er begraven. Nadat de Rijksoverheid de stichting van een algemene begraafplaats verordonneerd had is zelfs, vanaf 1829 de begraafplaats een tijd lang algemene begraafplaats geweest. In de jaren 60 van de 19e eeuw kwam daar een einde aan, toen de katholieken bij de kerk in Haarlemmerliede een eigen begraafplaats oprichtten. In de afgelopen eeuwen is er tussen de twee Nederlands-Hervormde Gemeenten te Spaarndam en Spaarnwoude een grote mate van samenwerking ontstaan. De eerste samenwerking, waarvan het archief getuigd is op administratief gebied. Vanaf 1690 worden de dopen en huwelijken ingeschreven in één register voor beide kerkelijke gemeenten. Ook op het gebied van de eredienst werd er samengewerkt. Nadat de kerk in Spaarnwoude hoe langer hoe slechter werd, werd de kerk in Spaarndam de kerk voor leden van beide gemeenten. Hoewel er heel lang een aparte diaconie en een aparte kerkvoogdij naast elkaar hebben bestaan, zijn er in de 19e eeuw ook al gezamenlijke kerkeraadsvergaderingen. De begraafregistratie is in twee aparte administraties bijgehouden.