De intramurale psychiatrie werd door de provincie Noord-Holland, als enige provincie in Nederland, lange tijd een provinciale verantwoordelijkheid geacht. Het provinciaal bestuur stichtte in de loop van de tijd drie provinciale psychiatrische ziekenhuizen in respectievelijk Bloemendaal (nabij Santpoort), Castricum (Bakkum) en Medemblik. Nieuwe opvattingen over een beperkter taak van de overheid deed de provincie aan het eind van de 20e eeuw besluiten om de ziekenhuizen te privatiseren. De ziekenhuizen waren tot hun sluiting en verzelfstandiging een geïntegreerd onderdeel van de provinciale organisatie. Het algemeen bestuur was in handen van Provinciale Staten (PS), die het algemeen beleid bepaalden. Het dagelijks bestuur en financieel beheer berustten bij Gedeputeerde Staten (GS). De dagelijkse bedrijfsvoering werd door het bestuur opgedragen aan de directies, de geneesheren-directeuren. Het oudste provinciaal ziekenhuis werd in 1849 als Krankzinnigengesticht Meerenberg (Meer en Berg) in Bloemendaal in gebruik genomen. Sinds 1918 was de officiële naam: Provinciaal Ziekenhuis nabij Santpoort, later Provinciaal Ziekenhuis Santpoort geheten. Op 1 april 1999 werd het ziekenhuis geprivatiseerd en ging verder onder de naam: Frederik van Eedenstichting en Psychiatrisch Ziekenhuis Amsterdam. In 1909 volgde de opening van het Provinciaal Ziekenhuis Duin en Bosch te Castricum (Bakkum). Op 13 september 1993 besloten PS tot privatisering van Duin en Bosch en werd per 1 januari 1994 de Stichting Psychiatrisch Ziekenhuis Duin en Bosch opgericht. Vanaf die datum heette het ziekenhuis: Psychiatrisch Ziekenhuis Duin en Bosch. Het Provinciaal Ziekenhuis Medemblik werd in 1923 de derde provinciale inrichting voor de verpleging van geesteszieken. Het gebouw deed voorheen dienst als Rijkskrankzinnigengesticht. In 1967 werd het ziekenhuis gesloten. Patiënten en personeel verhuisden naar Duin en Bosch.