Overzicht relaties

Commissie van beheer en toezicht over de droogmaking van het...

Hierarchisch bovenliggend
Voorgangers en opvolgers
Beschrijving
Bestaansperiode
Begindatum
1839
Einddatum
1858
Plaatsen
Den Haag
Geschiedenis

Het Haarlemmermeer was rond 1500 ontstaan uit drie veenmeren, het Spieringermeer in het noorden, het Haarlemmermeer in het midden en het Leidsemeer in het zuiden. Deze uitgebreide waterplas was een bedreiging gaan vormen voor steden als Leiden, Haarlem en Amsterdam. Al vroeg ontstonden plannen om het Haarlemmermeer droog te pompen. Als één van de eersten pleitte molenbouwer en waterbouwkundige Jan Adriaensz. Leeghwater (1575-1650) voor het leegpompen van het meer. Zijn plan om het Haarlemmermeer met 200 poldermolens droog te pompen kreeg echter geen draagvlak vanwege de hoge kosten en scheepvaart- en visserijbelangen van Leiden en Haarlem. Het zou tot 1836 duren tot de dreiging van het Haarlemmermeer op Leiden en Amsterdam de landelijke overheid dwong tot het opstellen van een plan voor droogmaling van het meer. De Commissie van beheer en toezicht over de droogmaking van het Haarlemmermeer werd benoemd bij K.B. van 22 mei 1839 nr. 69 en op 4 juni van datzelfde jaar geïnstalleerd. De commissie had voornamelijk een voorbereidende en uitvoerende taak en deed voorstellen tot besluiten aan de minister van Binnenlandse Zaken en de koning. De droogmaking vond niet plaats met windkracht in de vorm van windmolens zoals Leeghwater had voorzien maar met stoomkracht. De drie krachtige stoomgemalen waren De Leeghwater (bij Kaagdorp), De Cruquius (bij Heemstede) en De Lynden, ook wel De Lijnden (bij Sloten). In 1852 was het Haarlemmermeer drooggelegd. Hoewel de feitelijke opdracht met het droogvallen van het meer in 1852 was voltooid, duurde het nog tot 15 april 1858, voordat de commissie van al haar taken werd ontheven (K.B. van 3 april 1858 nr. 51). Met de droogmaking van het 18.000 hectare grote Haarlemmermeer is een reusachtig infrastructureel werk gerealiseerd. Het was een van de eerste grote droogmakingsprojecten onder verantwoordelijkheid van de rijksoverheid. Het project heeft als voorbeeld gediend voor inpolderingswerkzaamheden in de Zuiderzee in de 20e eeuw.

Beheer
Identificatiecode van de instelling
Noord-Hollands Archief
Publicatiestatus
Definitief
Niveau van detaillering
Gedeeltelijk
URL (permalink)
https://hdl.handle.net/10648/82dfb3ff-9f7d-426a-b28b-78abcafbad89