Het Noord-Hollands Archief is op 1 februari 2005 ontstaan door een fusie tussen de Archiefdienst voor Kennemerland (AVK) en het Rijksarchief in Noord-Holland (RANH). Het Noord-Hollands Archief is bestuurlijk gezien een openbaar lichaam met een bestuur bestaande uit vertegenwoordigers van het Rijk, de gemeente Haarlem en de gemeente Velsen. De instelling heeft alle taken en bevoegdheden overgenomen van de twee gefuseerde archiefdiensten en functioneert als rijksarchief in de provincie Noord-Holland en als regionaal archief voor twaalf aangesloten gemeenten. Daarnaast beheert het Noord-Hollands Archief de polderarchieven in Kennemerland en de Haarlemmermeer, namelijk die van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en het Hoogheemraadschap van Rijnland. De losse aanwinsten van de voormalige Archiefdienst voor Kennemerland zijn als unica opgenomen in de bibliotheek van het Noord-Hollands Archief.