De afdeling Spoorwegen had de volgende taken:
- Verlenen van concessies aan particulieren voor de aanleg en exploitatie van spoorwegen.
- Subsidies verlenen aan particuliere ondernemingen voor de aanleg van spoor-en tramwegen. De ingenieurs van de Waterstaat beoordeelde de ontwerpen en hielden toezicht op de aanleg.
- Verlenen van goedkeuring aan de tarieven en reglementen van de spoor- en tramwegmaatschappijen.
- De Raad van Toezicht op de Spoorwegdiensten (1860-1926) oefende controle uit op de spoorwegmaatschappijen. Door de toename van het aantal spoorwegmaatschappijen werd de behoefte aan een controle functie sterker.[2]
