<p>De hoofdtaak van de Nationale ombudsman is het doen van onderzoek naar gedragingen van bestuursorganen en het geven van een oordeel over deze gedragingen. Dit kan hij doen op verzoek (van burgers) of uit eigen beweging.</p><p>Een uitspraak, advies of rapport van de Nationale ombudsman is iets anders dan een uitspraak van een rechter. De Nationale ombudsman heeft veel bevoegdheden in het onderzoek. Zo is de overheidsinstantie verplicht om mee te werken aan het onderzoek van de ombudsman. Ook voor getuigen is het onderzoek niet vrijblijvend; meewerken aan een onderzoek is verplicht. </p><p>De Nationale ombudsman onderzoekt de feiten, hij vormt een overtuigend oordeel en zorgt dat zijn rapporten leesbaar en duidelijk zijn.</p>