Overzicht relaties

Hierarchisch bovenliggend
Voorgangers en opvolgers
Identiteit
Parallelle namen
PBC
Beschrijving
Bestaansperiode
Begindatum
1949
Geschiedenis

In 1949 werd in Utrecht aan de Gansstraat een psychiatrische observatiekliniek (POK) geopend. Pieter Baan kreeg de leiding over de kliniek. Pieter Aart Hendrik Baan (22 oktober 1912 - 18 juli 1975) was een Nederlands forensisch psychiater en gevangenisdirecteur gespecialiseerd in het gedrag van criminelen.
In 1978 trok de psychiatrische observatiekliniek in een nieuw pand aan de Gansstraat en werd de kliniek omgedoopt tot het Pieter Baan Centrum.

 

In 2001 werd in het kader van verbeteringen binnen de tbs-sector van het ministerie van Justitie het programma TBS terecht uitgevoerd, waarvan het deelprogramma Verbeteren toegang tot de tbs in mei 2001 met een eindrapport kwam. Een van de aanbevelingen was er een van meer principiële aard en betrof de organieke plaats van het Pieter Baan Centrum (PBC) en de Forensisch Psychiatrische Dienst (FPD) binnen de justitiële organisatie. Gezien het onafhankelijke karakter van de rapportagetaak en het grote belang van deze taak onder meer voor de toegang tot de tbs, werd geadviseerd de rapporterende instanties FPD en PBC een onafhankelijke en duidelijk herkenbare plaats binnen de justitiële organisatie te geven. Er werd geconcludeerd dat het de voorkeur verdiende de FPD en het PBC samen te voegen en rechtstreeks onder de hoofddirecteur van de Dienst Justitiële Inrichtingen te positioneren. De verdere structurering van deze nieuwe dienst zou in goed overleg met de FPD en het PBC plaatsvinden.
In 2006 fuseerden de FPD en het PBC tot het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP). Het PBC werd tevens een onderdeel van het NIFP.

 

In het najaar van 2018 is de PBC-kliniek verhuisd van Utrecht naar Almere. Het pand is op 8 oktober 2018 officieel geopend in aanwezigheid van de minister voor Rechtsbescherming.

 

In 2019 verscheen een boek over 70 jaar Pieter Baan Centrum: "Ter observatie opgenomen: Pieter Baan Centrum 1949 - 2019"

Functies en activiteiten

Het Pieter Baan Centrum (PBC) van het NIFP is de psychiatrische observatiekliniek van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het is formeel een huis van bewaring met een specifieke taak: het doen van diagnostisch onderzoek pro Justitia. Dit betekent dat gedragsdeskundigen van het PBC mensen onderzoeken die verdacht worden van het plegen van ernstige misdrijven.

 

Toerekenen
Bij de meeste onderzoeken adviseren de gedragsdeskundigen aan de rechtbank (of het gerechtshof) over de mate van toerekenen, de kans op recidive en een eventueel noodzakelijke behandeling van de verdachte. Als iemand een delict heeft gepleegd als gevolg van een psychische stoornis, kan hem dat delict in verminderde mate of niet worden toegerekend. In dat laatste geval is hij niet of verminderd strafbaar en volgt vaak behandeling.

 

Onafhankelijke positie
Het PBC onderzoekt verdachten: zij zijn nog niet veroordeeld. Het is dus niet zeker of ze schuldig zijn aan de feiten die hen ten laste worden gelegd. Het PBC neemt een onafhankelijke positie in binnen het strafproces en houdt zich niet bezig met het bewijs of de strafmaat.

 

Tbs (Ter beschikking stelling)
Het PBC adviseert ook over het al dan niet verlengen van een tbs-maatregel bij mensen die al tbs opgelegd hebben gekregen. Daarnaast adviseert het PBC in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid over behandeltrajecten in het kader van de tbs of over plaatsing op een longstay-afdeling.

Relaties
Bovenliggend niveau
Naam Periode Beschrijving
Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (JenV) 2006
Beheer
Identificatiecode van de instelling
Doc-Direkt
Publicatiestatus
Definitief
Niveau van detaillering
Gedeeltelijk
URL (permalink)
https://hdl.handle.net/10648/0aeb541e-108d-4d97-9c47-4481766cab6a
Bronnen

https://www.nifp.nl/pieter-baan-centrum/
https://www.nifp.nl/pieter-baan-centrum/geschiedenis-pbc/index.aspx
Kamerstuk van 19-07-2002, Tweede Kamer der Staten-Generaal, vergaderjaar 2001-2002, dossier 24587 nr. 80