Algemeen
Het NIFP biedt expertise en kennis op het gebied van de forensische psychiatrie en psychologie en somatische zorg in justitiële inrichtingen.

Het instituut bemiddelt tussen forensisch gedragskundigen (psychiaters en psychologen) en het Openbaar Ministerie en de Rechtspraak in het kader van de totstandkoming van pro Justitia rapportages. Pro Justitia rapporteurs onderzoeken onder andere de persoonlijkheid van verdachten in strafzaken.

Het NIFP biedt psychiatrische behandeling aan mensen in justitiële inrichtingen. Ook worden er kaders ontwikkeld voor de psychische zorgverlening aan justitiabelen. Als een justitiabele meer zorg nodig heeft dan in een reguliere instelling geboden kan worden, verzorgt het NIFP de indicatiestelling voor een klinische zorgsetting.

Zorg
Een ander aandachtspunt is het vaststellen van kaders en richtlijnen voor de somatische zorg binnen de justitiële inrichtingen. Ook worden medische adviezen gegeven over bijvoorbeeld strafonderbreking en worden ontwikkelingen in de vrije samenleving gesignaleerd en vertaald naar de DJI situatie.

Onderzoek
Verder verricht het NIFP wetenschappelijk onderzoek op het gebied van forensische psychiatrie en psychologie. Er worden opleidingen en cursussen georganiseerd voor professionals en ketenpartners over onderwerpen die spelen binnen het vakgebied.