In het begin was de taak van de nieuwe vereniging geheel beperkt tot het verlenen van hulp aan zieke en gewonde krijgslieden in tijd van oorlog, hetzij Nederland er al dan niet in betrokken was. Het Koninklijk Besluit van 1895 gaf de wenselijkheid dat reeds in tijd van vrede een geregeld overleg plaats moest vinden tussen het Hoofdcomité en de departementen van Oorlog en Marine, en bepaalde in art. 9 dat de aansluiting in oorlogstijd van de vereniging bij de geneeskundige diensten van land- en zeemacht in tijd van vrede zoveel mogelijk voorbereid en geregeld zou worden en dat daartoe de inspecteurs van die diensten zitting zouden krijgen in het Hoofdcomité.

 

In het Koninklijk Besluit van 1909 kwam dan de grote ommekeer: naast de hulpverlening aan zieke of gewonde militairen kreeg de vereniging tot doelstelling:

- "mede te werken tot leniging van de nood bij rampen in binnen- of buitenland;

- de vereniging zou  voorbereidingen treffen tot het in tijd van oorlog beschikbaar stellen van geoefend personeel, van geneeskundige inrichtingen en van doelmatig transport- en verplegingsmateriaal, en tot het in werking stellen van een Informatiebureau voor zieken en gewonden;

- in vredestijd zou zij zich wijden aan zodanig maatschappelijk werk dat de belangstelling der Natie in haar werk levendig gehouden werd en meegewerkt werd tot het verkrijgen van kapitaal en de nodige hulpmiddelen".

 

Van dit moment dateerde dus de uitgebreide vredestaak van het Nederlandse Rode Kruis, benevens het Informatiebureau als instelling van het Rode Kruis. Na de omschrijving van de taak in 1909 kwam er geen essentiële wijziging meer in de doelstelling van de vereniging. In 1914 kreeg het Rode Kruis in geval van mobilisatie de algemene leiding van de vrijwillige hulpverlening, en rustte op de andere erkende verenigingen (de Johanniter- en Malthezer Orde) de verplichting zich in dat geval aan de leiding van het Rode Kruis te onderwerpen. De in 1909 zeer ruim gestelde medewerking tot leniging van nood bij rampen in binnen- of buitenland werd in het Koninklijk  Besluit van 1917 geclausuleerd door de toevoeging: voor zover een goede vervulling van haar oorlogstaak daardoor niet in gevaar werd gebracht. Deze clausule was sindsdien gehandhaafd, doch heeft de grote vlucht van de werkzaamheden in vredestijd van het Rode Kruis niet verhinderd. Sinds de erkenning van de vredestaak van het Rode Kruis werd deze in zijn omvang en uitbreiding bepaald door behoefte en de door andere instellingen ontplooide activiteit.[2]