Overzicht relaties

Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid

Hierarchisch bovenliggend
Voorgangers en opvolgers
Identiteit
Andere namen
WRR
Beschrijving
Bestaansperiode
Begindatum
1972-11-17
Geschiedenis

De groeiende behoefte aan wetenschappelijke kennis bij de voorbereiding van het overheidsbeleid werd in de jaren vijftig weer actueel toen vanuit de sociale wetenschappen het vraagstuk van de verhouding tussen de overheid en de sociale wetenschappen aan de orde werd gesteld. Op verzoek van de Sociaal-Wetenschappelijke Raad van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen werd in 1959 de Contactcommissie Overheid/Sociaal-Wetenschappelijke Raad ingesteld. De Contactcommissie stelde een werkgroep in die als opdracht kreeg na te gaan welke middelen bruikbaar zouden zijn om te komen tot een betere bijdrage van de sociale wetenschappen aan de voorbereiding van het overheidsbeleid. Het rapport van de werkgroep verscheen in 1965 en leidde tot de (h)erkenning bij de overheid dat er een behoefte bestond aan kennis van de sociale wetenschappen bij de beleidsvoorbereiding.
Daarom installeerde de Minister van Onderwijs en Wetenschappen in 1968 de Commissie voorbereiding onderzoek toekomstige maatschappij-structuur (Commissie De Wolff). Als doelstelling van de overheid formuleerde de minister 'het organiseren en stimuleren van interdisciplinair sociaal-wetenschappelijk onderzoek op lange termijn, zodanig, dat een zicht wordt verkregen op de grote lijnen van de ontwikkeling van de maatschappij'. De Commissie De Wolff kreeg als opdracht 'het doen van voorstellen om dit hiaat in de bewerktuiging van de overheid op te vullen door aanbevelingen te doen over een organisatie of een organisatorische structuur die in staat zou zijn de wetenschappelijke onderbouwing te leveren voor een geïntegreerd overheidsbeleid, gericht op een bevredigende ontwikkeling op lange termijn'.
De Commissie De Wolff concludeerde op grond van een analyse van de bestaande planningsinstrumenten bij de beleidsvoorbereiding dat enerzijds een coördinatie en integratie van de planning van overheidsbeleid ontbrak en anderzijds op het terrein van het maatschappelijk en cultureel welzijn een instrumentarium voor wetenschappelijke beleidsvoorbereiding ontbrak.

Op deze conclusies bouwde de Commissie Interdepartementale Taakverdeling en Coördinatie voort. Deze Commissie werd in 1969 ingesteld om adviezen op te stellen voor de kabinetsformatie van 1971. In haar eindrapport beval zij aan een Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in te stellen. Deze Raad diende de tekortkomingen in strategische beleidsvorming teniet te doen. Beleidsvorming op lange termijn zou gebaat zijn bij een gedegen toekomstvisie op maatschappelijke ontwikkelingen. Deze toekomstvisie diende wetenschappelijk gefundeerd te zijn. Derhalve werd de WRR niet louter een wetenschappelijk onderzoeksinstituut. De
onderzoeken moesten beleidsrelevant zijn en prioriteiten in beleid aangeven. De WRR zou op basis van wetenschappelijke studie aangeven welke maatschappelijke probleemvelden aandacht verdienen. Voorts wilde men lacunes en overlappingen vermijden. Daartoe zou de WRR het werk van de wetenschappelijke bureaus van de overheid coördineren. Deze laatste taak is uiteindelijk nooit in praktijk gebracht.

Omdat een wet in formele zin de nodige voorbereidingstijd zou vergen werd bij koninklijk besluit van 6 november 1972 (Stb. 590) de voorlopige Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid ingesteld. Bij wet van 30 juni 1976 (Stb. 413) volgde de definitieve instelling van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid.

Zie ook de website van de WRR: https://www.wrr.nl/

Functies en activiteiten

De Voorlopige Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid kreeg als taak:
a. het adviseren van de regering over de ontwikkeling van de samenleving op lange termijn en daarbij tijdig:
- knelpunten te signaleren in de ontwikkeling op lange termijn;
- probleemstellingen te formuleren ten aanzien van de grote beleidsvraagstukken op lange termijn;
- beleidsalternatieven aan te geven;
b. in samenhang daarmee een geïntegreerd langetermijnkader te ontwikkelen, dat de regering ten dienste staat voor het stellen van prioriteiten en het voeren van een samenhangend beleid dat ook voor de toekomst verantwoord is;
c. voorstellen te doen ten aanzien van zowel binnen als buiten de rijksoverheid verrichte werkzaamheden op het gebied van toekomstonderzoek en planning op lange termijn inzake:
- het opheffen van structurele tekortkomingen;
- het bevorderen van bepaalde onderzoekingen;
- het verbeteren van communicatie en coördinatie.

De taken van de WRR verschillen niet wezenlijk van die van de Voorlopige WRR. Centraal bij de werkzaamheden van de WRR staat de bestudering van de toekomstige ontwikkelingen die van belang zijn voor het regeringsbeleid alsmede implicaties daarvan voor dat beleid. In tegenstelling tot de taakomschrijving van de Voorlopige Raad werd bij de taakbeschrijving van de WRR gekozen voor de formulering 'het verschaffen van informatie' in plaats van 'het adviseren' om te benadrukken dat van de WRR geen eigen opinie wordt verwacht maar een wetenschappelijke en objectieve rapportage.
De taken van de WRR werden vastgelegd in artikel 2 van de wet:
a. ten behoeve van het Regeringsbeleid wetenschappelijk gefundeerde informatie te verschaffen over ontwikkelingen die op langere termijn de samenleving kunnen beïnvloeden en daarbij tijdig te wijzen op tegenstrijdigheden en te verwachten knelpunten, probleemstellingen te formuleren ten aanzien van de grote beleidsvraagstukken, en beleidsalternatieven aan te geven;
b. een wetenschappelijk gefundeerd kader te ontwikkelen dat de regering ten dienste staat voor het stellen van prioriteiten en het voeren van een samenhangend beleid;
c. ten behoeve van werkzaamheden op het gebied van toekomstonderzoek en planning op lange termijn, zowel binnen als buiten de overheid, voorstellen te doen inzake het opheffen van structurele tekortkomingen, het bevorderen van bepaalde onderzoekingen en het verbeteren van communicatie en coördinatie.

De WRR steunt bij de uitvoering van zijn taak mede op de uitkomsten van door andere instellingen verricht onderzoek. Diensten en instellingen van de overheid zijn verplicht de WRR de benodigde informatie te verstrekken. De WRR kan rechtstreekse internationale contacten onderhouden.

In 1998 is in de wet opgenomen dat de WRR na overleg met de Minister-President, Minister van Algemene Zaken, een werkprogramma vaststelt. De Minister-President hoort over dit werkprogramma de Raad van Ministers.

Zie ook de website van de WRR: https://www.wrr.nl/

 

 

Mandaten/Gezagsbronnen

Koninklijk besluit van 6 november 1972 tot instelling van de Voorlopige Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (Stb. 590)

Instellingswet W.R.R. https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0003043&z=2019-03-01&g=2019-03-01, nadien gewijzigd in 1998 (Stb. 1998-27) https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-1998-27.html en in 2019 (Stb. 2019-37)

Structuur

Het koninklijk besluit van 6 november 1972 bepaalde dat de Voorlopige WRR uit ten minste uit vijf leden moest bestaan. De instellingswet WRR voegde daaraan toe dat de Raad uit ten hoogste elf leden kon bestaan. De benoeming geschiedt bij kb voor vijf jaren. Sinds de wet van 1976 zijn de leden eenmaal terstond wederbenoembaar. Bij de keuze van de leden zal worden uitgegaan van twee criteria. Enerzijds zullen leden worden benoemd op grond van persoonlijke kwaliteiten, anderzijds moet de Raad zoveel mogelijk een afspiegeling zijn van de verscheidenheid aan wetenschappelijke disciplines en geestelijke en maatschappelijke stromingen. De leden zijn zelf actief bij de onderzoeken betrokken en dienen om die reden ook ten minste twee dagen per week beschikbaar te zijn voor de WRR. Het voorzitterschap is een volledige betrekking. Er kunnen adviserende leden worden benoemd.

De WRR kan commissies instellen.

De WRR heeft een bureau onder leiding van de secretaris van de WRR. De secretaris wordt bij kb benoemd.

Relaties
Associatieve relaties
Naam Periode Beschrijving
Bureau van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (AZ) 1972-11-17 Het Bureau van de WRR staat de WRR bij in de uitvoering van zijn werkzaamheden
Ministerie van Algemene Zaken (MinAZ) 1972-11-17
Beheer
Identificatiecode van de instelling
Doc-Direkt
Publicatiestatus
Definitief
Niveau van detaillering
Gedeeltelijk
URL (permalink)
https://hdl.handle.net/10648/529b8c0d-0e3d-4dca-aa51-63495c2d665c
Bronnen

Doe, F. van der,  A.G. de Vries, Ch.M. Zeegers: GESCHIEDSCHRIJVING VAN DE TOEKOMST, Een onderzoek naar instituties en handelingen met betrekking tot de algemene wetenschappelijke voorbereiding van het Regeringsbeleid, (1892) 1945-1996. ‘s-Gravenhage 1997. PIVOT-rapport 53

Voor de eenheid van beleid. Beschouwingen ter gelegenheid van vijftig jaar Ministerie van Algemene Zaken.'s-Gravenhage 1997. ISBN 9012057132

Besluit van 6 november 1972 tot instelling van een Voorlopige Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbesluit, Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden, 1972, no. 502-600, 01-01-1972. Geraadpleegd op Delpher op 12-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBDC001:003066002:00001

Instellingswet W.R.R. https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0003043&z=2019-03-01&g=2019-03-01, nadien gewijzigd in 1998 (Stb. 1998-27) https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-1998-27.html en in 2019 (Stb. 2019-37)

Website WRR https://www.wrr.nl/ (laatst geraadpleegd op 06-01-2022)