Het Bureau van de Rijksinspecteur voor Roerende Monumenten werd in 1949 bij Koninklijk Besluit ingesteld. De directeur was de Rijksinspecteur én het hoofd van de Dienst voor 's Rijks Verspreide Kunstvoorwerpen (DRVK). Deze dienst was ondergebracht bij het Bureau van de Rijksinspecteur. De heer D.F. Lunsingh Scheurleer was van 1949-1973 de Rijksinspecteur. In 1973 werd deze functie overgenomen door de heer drs. R.R. de Haas. Het Bureau van de Rijksinspecteur heeft onder verschillende ministeries geressorteerd; achtereenvolgens onder het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, vanaf 1965 onder het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk werk en sinds 1982 onder het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur.

In 1973 werd R.R. de Haas Rijksinspecteur en directeur van de DRVK. Hij hief de scheiding tussen de twee diensten op. In 1975 is het Bureau van de Rijksinspecteur opgeheven, maar de functie van Rijksinspecteur bleef tot 1996 bestaan. De Dienst Verspreide Rijkscollecties (sinds 1975 de naam van de vroegere DRVK) fuseerde in 1985 met de Nederlandse Kunststichting en het Bureau Beeldende Kunst Buitenland tot de Rijksdienst Beeldende Kunst (RBK). In 1997 fuseerde de RBK met de Opleiding Restauratoren en het Centraal Laboratorium voor onderzoek van voorwerpen van kunst en wetenschap tot het Instituut Collectie Nederland.