Overzicht relaties

Secretariaat van Buitenlandse Zaken

Hierarchisch bovenliggend
Voorgangers en opvolgers
Beschrijving
Bestaansperiode
Begindatum
1813
Einddatum
1815
Geschiedenis

De Staatsregeling van 1798 riep het Agentschap voor de Buitenlandse Betrekkingen in leven. In 1801 werd dit agentschap omgezet in een Secretariaat voor de Buitenlandse Zaken. In 1806 werd dit het Ministerie van Buitenlandse Zaken onder het Koninkrijk Holland. Na de inlijving bij het Franse keizerrijk in 1810 was er geen ruimte voor een zelfstandig departement. Eind 1813 werd het departement heropgericht als Secretariaat van Buitenlandse Zaken. In de eerste jaren na 1813 kende Nederland een vrij actieve buitenlandse politiek in verband met het streven van koning Willem I zijn rijk als grote mogenheid erkend te krijgen.[1]

Gijsbert Karel van Hogendorp werd benoemd tot secretaris van staat voor Buitenlandse Zaken op 7 december 1813. Hij was lid van het Algemeen Bestuur en een van de grondleggers van de nieuwe staat. Van Hogendorp was afkerig van een administratie met talrijke afdelingen en bureaus. Bij de regeling van de organisatie en werkwijze in maart 1814 kwamen er dan ook slechts twee bureaus. Het Secretariaat werd in 1815 opgevolgd als Ministerie van Buitenlandse Zaken.[2]

Functies en activiteiten

De Koning had het `opperbestuur der buitenland­sche betrekkingen' volgens de achtereenvolgende grondwetten vanaf 1814. De Kroon was hiermee bevoegd zorg te dragen voor het diplomatieke verkeer, de benoeming van gezanten en consuls, het ontvangen van vreemde gezanten en consuls, het voeren van onderhandelingen en het sluiten van verdragen met vreemde mogendheden. De minister van Buitenlandse Zaken was bij uitsluiting belast met het buitenlands beleid van het gehele koninkrijk (inclusief Oost- en West-Indië). Wel was het gebruikelijk dat de minister van Koloniën werd betrokken bij koloniale kwesties en de betrekkingen met het Nabije en Verre Oosten.[3]

Structuur

Het Secretariaat van Buitenlandse Zaken was niet verdeeld in afdelingen, maar er waren van 1814 tot 1823 wel twee bureaus. Het Eerste Bureau was voor politieke en geheime zaken en het Tweede Bureau voor commerciële, financiële en huishoudelijke zaken.[4]

 

Relaties
Onderliggend niveau
Naam Periode Beschrijving
Eerste Bureau (BuZa) 1814 tot 1815
Tweede Bureau (BuZa) 1814 tot 1815
Opvolgers
Naam Jaar van overgang Beschrijving
Ministerie van Buitenlandse Zaken 1815
Beheer
Identificatiecode van de instelling
Nationaal Archief
Publicatiestatus
Definitief
Niveau van detaillering
Gedeeltelijk
URL (permalink)
https://hdl.handle.net/10648/201c2d26-3e5c-469f-ac9a-7d08f2d871a5
Bronnen

[1] F.J.M. Otten, Gids voor de archieven van de ministeries en de Hoge Colleges van Staat 1813-1940 (Den Haag 2004) 197.

[2] Ibidem, 197.

[3] Ibidem, 201.

[4] Ibidem, 197-198.