Overzicht relaties

Hierarchisch bovenliggend
Voorgangers en opvolgers
Identiteit
Parallelle namen
CGO
Beschrijving
Bestaansperiode
Begindatum
1813
Einddatum
1818
Geschiedenis

 Op 29 november 1813 werd het Commissariaat-Generaal van Oorlog opgericht. In maart 1814 werd de organisatie gevormd. Er kwam een secretaris en vijf commissarissen. Daarnaast werd de commissaris-generaal van Oorlog (CGO) bijgestaan door de inspecteurs-generaal van de Artillerie, de Fortificatiën en de chef van het Geneeskundig Bestuur. Begin april 1814 besliste de Koning dat de ‘opperdirec­tie' over het departement bij de Prins van Oranje kwam te liggen. Bij zijn afwezigheid zouden zijn dagelijkse werkzaamheden worden waargenomen door de CGO.[1]

            In het najaar van 1814 werd ook in de Zuidelijke Nederlanden een Commissariaat-Generaal van Oorlog opgericht. In de loop van 1815 werd  het CGO in het zuiden verenigd met Oorlog in Den Haag.[2]

 

Het Commissariaat van Oorlog werd in juli 1815 gesplitst is twee ‘hoofdafdelingen’, want de werkzaamheden van het commissariaat waren te omvangrijk geworden. De ‘eerste hoofdafdeling’ bleef Het Commissariaat van Oorlog. De ‘tweede hoofdeling’ werd de Generale Intendance. Er ontstonden dus twee ‘halve departementen’ die beiden onder de opperdirectie van de Prins van Oranje stonden.[3]

            Het Commissariaat van Oorlog bleef belast met de algemene zaken, het personeel en in het algemeen alles wat de defensie te land betrof. De 1e Afdeling Algemene Zaken en de 2e Afdeling Personeel van de Armee bleven onder leiding van de Commissaris-Generaal van Oorlog. Al veranderde de naam van de laatste afdeling in de 2e Afdeling Personele en Militaire Zaken. Daarnaast werd een nieuwe afdeling opgericht genaamd de 3e Afdeling Artillerie en Genie.[4]

            De Generale Intendance werd belast met de administratie van het materieel en de gehele comptabiliteit. De 3e Afdeling Soldijen, administratie en controle, de 4e Afdeling Voeding, Huisvesting, Kleding en Remonte van de Armee en de 5e Afdeling Comptabiliteit van vóór juli 1815 kwamen onder leiding van de Intendant-Generaal van de Administratie van Oorlog.[5]

            Koning Willem I gaf begin 1818 opdracht tot hereniging van beide hoofdafdelingen in één departement: het Secretariaat van Oorlog.  De hereniging zou voortkomen uit bezuinigingsoverwegingen of omdat de tweedeling tot competentiegeschillen leidde.[6]

Functies en activiteiten

Het Commissariaat-Generaal van Oorlog had zorg voor de verdediging van het grondgebied en de bescherming van de belangen van de Staat. De grondwetten van 1814 en 1815 noemden het dragen van wapens tot beveiliging van het grondgebied ‘een der eerste pligten van alle ingezetenen van het Rijk'.[7] De taken van het Commissariaat-Generaal van Oorlog hadden te maken met: defensie te land, legervorming, legerorganisatie, vestigingsstelsel, mobilisatievoorbereiding en in uitzonderlijke gevallen verstoringen van de openbare orde onderdrukken.[8]

 

Relaties
Onderliggend niveau
Naam Periode Beschrijving
1e Afdeling Algemene Zaken (CGO) 1814-03-08 tot 1815-07-29
2e Afdeling Personeel van de Armee (CGO) 1814-03-08 tot 1815-07-29
3e Afdeling Soldijen, Administratie en Controle (CGO) 1814-03-08 tot 1815-07-29
4e Afdeling Voeding, Huisvesting, Kleding en Remonte van de Armee (CGO) 1814-03-08 tot 1815-07-29
5e Afdeling Algemene Comptabiliteit (CGO) 1814-03-08 tot 1815-07-29
1e Afdeling Algemene Zaken (CGO) 1815-07-30 tot 1818-09-01
2e Afdeling Personele en Militaire Zaken (CGO) 1815-07-30 tot 1818-09-01
3e Afdeling Artillerie en Genie (CGO) 1815-07-30 tot 1818-09-01
Opvolgers
Naam Jaar van overgang Beschrijving
Secretariaat van Oorlog 1818
Adjudant-Generaal van de Koning 1818
Beheer
Identificatiecode van de instelling
Nationaal Archief
Publicatiestatus
Definitief
Niveau van detaillering
Gedeeltelijk
URL (permalink)
https://hdl.handle.net/10648/13146804-3a76-4587-b6c9-8e5af020e4da
Bronnen

[1] F.J.M. Otten, Gids voor de archieven van de ministeries en de Hoge Colleges van Staat 1813-1940 (Den Haag 2004) 222-223.

[2] Ibidem, 223.

[3] Ibidem, 223.

[4] Ibidem, 223.

[5] Ibidem, 223.

[6] Ibidem, 223.

[7] Ibidem, 227.

[8] Ibidem, 227-230.