Identiteit
Andere namen
KLPD
Beschrijving
Bestaansperiode
Begindatum
1993
Einddatum
2012
Geschiedenis

Met de inwerkingtreding op 1 april 1994 van de Politiewet 1993 (Staatsblad 724, jaargang 1993) werden alle gemeentepolitiekorpsen en districten van het Korps Rijkspolitie samengevoegd tot 25 regionale politiekorpsen en het Korps landelijke politiediensten (KLPD).

 



De 25 regiokorpsen voerden alle politiediensten uit die niet waren voorbehouden aan het KLPD of andere handhavings- en/of opsporingsdiensten. Als uitgangspunt werd decentraal gewerkt, dat wil zeggen dat alle regiokorpsen zo zelfstandig mogelijk gingen functioneren, bij het KLPD werden de taken ondergebracht die bovenregionaal, nationaal of van internationaal belang waren.

 



Het 26e korps was een veelzijdig maar specialistisch politiekorps, dat naast eigen taken, ondersteuning bood aan de regionale politiekorpsen met medewerkers, middelen en expertise bij de uitvoering van de basispolitiezorg die de grenzen van de regio’s overschreden of van landelijk of internationaal belang waren. Het ontleende zijn positie aan de taakomschrijving in artikel 38 van de Politiewet.

 

Verantwoordelijk voor het beleid en het beschikbaar stellen van middelen voor de uitvoering van de politietaak van het KLPD waren de Minister van Justitie en de Minister van Binnenlandse Zaken, de Minister van Justitie vervulde ook de rol van korpsbeheerder van het KLPD, bijgestaan door de Korpschef, binnen zijn departement (Directie Politie) van het Ministerie van Justitie.

 

Dat veranderde in het jaar 2000, door een wijziging van de wet (Staatsblad 575 en 576, jaargang 1999) werd de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de korpsbeheerder tot de opheffing eind 2012. Het KLPD ging op in de Landelijke Eenheid van de per 1 januari 2013 nieuw ingesteld Nationale Politie.

 

Structuur

Organisatieleiding

Het KLPD bestond in 1994, naast de Staf Korpsleiding (bestaande uit de korpschef en divisiehoofden), uit landelijke functionele specialismen die waren ondergebracht in divisies en onderliggende diensten.

 



Iedere divisie werd geleid door een divisiehoofd (afleggen verantwoordelijkheid voor gevoerd beleid aan korpschef), een sectorhoofd (strategische beleidsontwikkeling en Managementondersteuning) en sectiehoofd (operationele verantwoordelijkheid).

 

Korpsleiding

Korpschef en divisiehoofden waren gezamenlijk verantwoordelijk voor het korpsbeleid in relatie tot de taakstelling, op strategisch niveau. De divisiehoofden waren naast hun integrale verantwoordelijkheid voor hun eigen divisie, de korpschef droeg de eindverantwoordelijkheid.

 

Korpsstaf

De Korpsstaf had een adviserende en ondersteunende functie ten aanzien van strategische beleidskeuzes en kaderstelling naar de leden van de korpsleiding en divisieleiding op het gebied van planning en control, personeel, informatie, organisatie, financieel-economische bedrijfsvoering, automatisering, algemene beleidsontwikkeling, kwaliteitsbewaking, organisatieontwikkeling en in- en externe betrekkingen.

 

Raad voor het KLPD

Vertegenwoordigers uit het openbaar bestuur, Openbaar Ministerie en een aantal adviserend leden zoals korpschefs, één vertegenwoordiger van beide departementen en een vertegenwoordiging van de Koninklijke Marechaussee vormden samen de Raad voor het KLPD.

 

Zij vormden het bestuurs- en beheers college van het Korps, de Minister van Binnenlandse Zaken en Minister van Justitie ontvingen adviezen vanuit de Raad op basis van permanente evaluaties die vanuit taken en verantwoording waren voortgekomen. Beleidsplannen, de jaarlijkse begroting, het jaarverslag en het vaststellen van de jaarrekening werden door de Raad opgesteld.

 

Haar verantwoordelijkheden waren verwoord in artikel 39 lid 2 en 3 van de politiewet 1993

 

Organisatiestructuur



Het onderstaande overzicht schetst de organisatiestructuur van de Divisies, met elk een eigen resultaatgebied, zoals deze ontstond in 1993.

 

Binnen het project Korps landelijke politiediensten was al rekening gehouden met trends en ontwikkelingen in de voorliggende jaren, te noemen de internationalisering van Nederland en Europa, de ontwikkelingen in de internationale criminaliteit en het aanpakken van milieuproblematiek die, vrij snel na de start in 1994, vertaald werden in wijzigingen in de bedrijfsvoering, structuurveranderingen in de organisatie, managementsturing en operationele uitvoering van het politiewerk.

 

Zo kwamen vanuit de evaluatie topstrucuur1995 al voorstellen tot herbezinning op de uitvoering van de taken en het takenpakket dat leidde tot wijzigingen in de topstructuur van de divisie, de stafstructuur en het takenpakket op de stafafdelingen met als doel meerwaarde te creëren als landelijke organisatie met een daarbij behorende uitstraling.

 

Basisorganisatiestructuur 1993 – 2000



Het KLPD stond onder leiding van de Korpschef en de plaatsvervangend Korpschef. Onder hen functioneerde vielen de Korpsstaf, verantwoordelijk voor het beleid en beheer en twee diensten:

 

o    Dienst Infrastructuur en automatisering (DIASP)

Taken: I.C.T. services aan het Rijk, Korps landelijke politiediensten en de politieregio’s.

 

o    Dienst Intern Beheer (DIB)



Ontstaan: De DIB was een dienst waarbij diverse ondersteunende onderdelen waren ondergebracht. De Documentaire Informatievoorziening (DIV), beheer van technische infrastructuur (BTI), civiele dienstverlening en beveiliging (CDV) en materiaal, techniek en transport (MTT) waren onderdeel van de DIB. Zij waren ter ondersteuning aan de diensten in Driebergen. De DIB was een afzonderlijk onderdeel binnen het KLPD en viel niet onder de korpsstaf of een divisie. 

 

De overige onderdelen vielen zoals gezegd onder de diverse divisiehoofden binnen de Korpsstaf. Er waren in de basis zes divisies en één opzichzelfstaand kernteam, namelijk het Landelijk rechercheteam (LRT). 

 



•    Divisie Mobiliteit



Taken: Veiligheid, mobiliteit, milieu en het beheersen van de mobiliteit op de hoofdverkeersaders in het land behoorden tot de executieve taken van deze Divisie met onderliggende diensten;



o    Dienst Verkeerspolitie (DVP) 

Taken: waarborgen van veiligheid op de snelwegen 

o    Dienst Waterpolitie (DWP) 

o    Dienst Luchtvaartpolitie (DLV) 

Alleen uitvoerende taken

o    Dienst Spoorwegpolitie (DSP) (vanaf 2000)

Taken: Sinds 2000 het toezicht houden op het spoor, dit was in handen van de in 1919 opgerichte Spoorwegpolitie dat een particulier bedrijfspolitiekorps van de Nederlandse Spoorwegen was.

o    Dienst Operationele Ondersteuning en Coördinatie (DOC)

 

•    Divisie Centrale Recherche Informatiedienst



Taken: Recherche-expertise, (strategische) misdaadanalyse en ondersteuning van de nationale en internationale informatie uitwisseling. De diensten werden primair geleverd aan politie en justitie en waren gericht op de bestrijding van ernstiger vormen van criminaliteit zoals terrorisme, grensoverschrijdende smokkel van cocaïne, heroïne, mensen, vuurwapens en explosieven.

o    Dienst Recherche Informatie

o    Dienst Bijzondere Recherche Zaken

o    Dienst Berichtenbehandeling en Identificatie

o    Dienst Recherche Advisering en Ontwikkeling

 

Op de Nederlandse Antillen en Aruba ontstond in 2002 het Recherchesamenwerkingsteam (RST) van de divisie aan de bestrijding van georganiseerde en zware criminaliteit, daarnaast waren er over de hele wereld liaison officers die de politie en het Openbaar Ministerie begeleidden en ondersteunden bij de uitvoering van rechtshulpverzoeken.

 

•    Divisie Ondersteuning

 

Taken: Het aanbieden van specifieke werkzaamheden gericht op ondersteuning en verbetering van bedrijfsvoering van de basispolitiezorg.

 

Zij leverden kwalitatief hoogwaardige producten en diensten en verzorgden operationele infrastructuur op het gebied van informatie voorzieningen en communicatie voor de politie, bijzondere opsporingsdiensten en aanverwante overheidsorganisaties.

 

o    Dienst Levende Have Politie (DLHP) 



Taken: leveren van capaciteit levende have, ondersteunt Nederlandse politie met inzet van politiepaarden en specialistisch opgeleide honden 



o    Dienst Specialistische Recherche Toepassingen (DSRT) 

Taken: specialismen in het opsporingsproces 



o    Politie Luchtvaart Dienst (DLV of DLVP)

Taken: Leveren van algemeen politie toezicht op de luchtvaart en houden van overzicht vanuit de lucht ter ondersteuning aan de Regio politiekorpsen.



Verrichten strafrechtelijk onderzoek naar noodlandingen, vliegtuigongelukken en onbekend vliegverkeer, er werden getuigen en verdachten verhoord, technisch onderzoek verricht en identificeerde men slachtoffers die betrokken waren bij de vliegtuig ongelukken.

 

•    Divisie Informatie Technologie (IT)

 

•    Divisie Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB)



Ontstaan: De Divisie Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging werd gevormd door het samenvoegen van de Veiligheidsdienst Koninklijk Huis (VDKH), de Diplomatieke Persoons Beveiliging (DPB) van het Korps Rijkspolitie en het VIP Team van de gemeentepolitie Den Haag. 



Taken: De Divisie Koninklijke Beveiliging beveiligt de Leden van het Koninklijk Huis en Koninklijke Familie, waar ook ter wereld en het beveiligen van daartoe aangewezen diplomatieke personen en gasten van het Koninklijk Huis.



De Divisie Diplomatieke Beveiliging richt zich op het beveiligen van door de Minister aangewezen diplomatieke personen.

 

•    Divisie Logistiek (DLOG)



Taken: Het verzorgen van logistieke werkzaamheden, verstrekken van advies aan de politiekorpsen en het leveren van politiekleding, uitrusting, specifieke voertuigen, wapens en munitie en het verzorgen van logistieke voorzieningen in geval van buitengewone omstandigheden op het gebied van politiekleding, uitrusting en specifieke voertuigen.

•    Landelijk Rechereteam



Taken: Bestrijding van georganiseerde criminaliteit.

 

Naast deze divisie en onderlinge diensten waren er ook nog twee bijzondere en ad-hoc onderdelen die indien nodig ingesteld werden. Te weten;

o    Bijzondere Bijstandseenheid (BBE)

Ontstaan: Dit was een gelegenheidseenheid die bestond uit medewerkers van de Regionale politiekorpsen en medewerkers werkzaam bij het KLPD. 

o    Rampen Identificatie Team (RIT)

Ontstaan: Het RIT werd voor de gelegenheid gevormd, het bevel voor het samenstellen van een team werd door de Korpschef verstrekt. Deze eenheid bestond uit medewerkers van Regionale politiekorpsen en medewerkers werkzaam bij het KLPD. Het RIT opereerden nationaal en internationaal. 

 

Organisatiestructuur vanaf 2001

Sinds de politieorganisatie bestaat een discussie over het feit of het toegekende budget van het KLPD wel toereikend is voor de opgedragen taken.

 

In het regeerakkoord (1999) zijn afspraken gemaakt over verdere verbeteringen binnen het politiebestel dat leidde tot het Project KLPD 2000-2005 waar in het plan van aanpak werd verwoord te komen tot een duurzaam evenwicht tussen taken en middelen van het Korps landelijke politiediensten, gaandeweg het jaar 2000 verschoof het accent naar meer kwalitatieve noties als de versterking van de samenhang binnen het korps, het vergroten van de samenhang binnen de Nederlandse politie en de verbetering van de klantgerichtheid van het KLPD.

 

Alhoewel een grootscheepse herziening van de politiewet 1993 achterwege bleef, zijn op een aantal terreinen de wet aangepast om aan het licht getreden gebreken te herstellen en duidelijkheid te scheppen over verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Het centrale beheer van het KLPD van het Ministerie van Justitie naar het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties maakte het vraagstuk van de huidige en de toekomstige onbalans tussen taken en middelen extra actueel. Het gezag over de taken met betrekking tot strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde bleven ongewijzigd.

 

De beheers overgang was voornamelijk ingegeven door meer samenhang binnen de Nederlandse politie, vormde aanleiding een traject te starten dat moet leiden tot meer samenwerking tussen het KLPD en de regiokorpsen, daaruit volgde het werkprogramma Versterking samenwerking KLPD-regio’s.

 

De divisiestructuur met lijn en stafdiensten werd in 2001 gewijzigd en uitgewerkt in inrichtings- en formatieplannen. De divisies werden opgeheven en er ontstond een structuur met twaalf operationele diensten en vier ondersteunende diensten op concernniveau.

De Korpsleiding bleef bestaan uit de Korpschef en diens plaatsvervanger aangevuld met een Directeur Politie, Directeur Strategie en Bedrijfsvoering en een Directeur Recherche. Onder de Korpsleiding vielen eerst twee strafbureaus; 

 



•    Bureau Veiligheid en Integriteit (BVI)

•    Bureau Communicatie

 

De twaalf operationele diensten kwamen grotendeels overeen met de diensten die reeds onder de divisies vielen, waarbij de recherche taken meer onderverdeeld en gespecialiseerd waren. De voormalig Divisie CRI werd opgesplitst in de Dienst Nationale Recherche Informatie (DNRI) en de Dienst Internationale Netwerken (DIN). Daarnaast werden de Dienst Specialistische Recherche Toepassingen (DSRT) en Dienst Recherche Onderzoeken (DRO) ingesteld om de bestaande diensten te vervangen. Dit leidde tot de volgende diensten:

 



•    Dienst Verkeerspolitie (DVP)

•    Dienst Waterpolitie (DWP)

•    Dienst Spoorwegpolitie (DSP)

•    Dienst Luchtvaartpolitie (DLVP)

•    Dienst Levende Have Politie (DLHP)

•    Dienst Operationele ondersteuning en Coördinatie (DOC)

•    Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB)

•    Dienst Logistiek (DLOG)

•    Dienst Nationale Recherche Informatie (DNRI)

•    Dienst Internationale Netwerken (DIN)

•    Dienst Specialistische Recherche Toepassingen (DSRT)

•    Dienst Recherche Onderzoeken (DRO), vanaf 2003 Dienst Nationale Recherche (DNR)

 

 

De concerndiensten waren vijf ondersteunende diensten voor de volledige KLPD. Dit waren:



•    Concerndienst Beleidsondersteuning en Control (CDB&C)

•    Concerndienst Personeel en Organisatie (CDP&O)

•    Concerndienst Financieel Economische Zaken (CDFEZ)

•    Concerndienst Informatievoorziening (CDI)

•    Concerndienst Facilitair Bedrijf (CDFB)

 

 

In de jaren daarna bleef de organisatiestructuur grotendeels in tact. Grote reorganisaties deden zich niet meer voor al werd er nog wel een nieuwe dienst toegevoegd of opgeheven en werden er nog diensten samengevoegd. 

 

Wijzigingen per 2006

Op 1 juli 2006 werd de Dienst Speciale Interventies (DSI) toegevoegd aan het KLPD. De DSI was de eerste dienst waarin zowel personeel als taken van de politie en defensie in één organisatieonderdeel waren ondergebracht. Eén van de aanleidingen voor de oprichting van de DSI was de arrestatie van leden van de Hofstadgroep in Den Haag, waarbij enkele leden van het arrestatieteam Haaglanden zwaargewond raakten. Met de oprichting van de DSI moest een slagvaardige organisatie ontstaan waardoor snel speciale eenheden ingezet konden worden.

 

De DSI had tot taak onder alle omstandigheden verdachten van terroristische misdrijven of grof geweld aan te houden, tegen te houden of in het uiterste geval uit te schakelen. 

 

Tegelijkertijd met de toevoeging van de DSI werd er ook een wijziging aangebracht met betrekking tot de Dienst Internationale Netwerken (DIN). Zij gingen samen met het Nederlands Centrum voor Internationale Politiesamenwerking (NCIPS), waardoor de Dienst Internationale Politiesamenwerking (DINPOL) ontstond.

 

Wijzigingen per 2008

Halverwege 2006 werd de voorziening tot samenwerking Politie Nederland (vtsPN) opgericht. In 2008 ging de Dienst Logistiek over van het KLPD naar de vtsPN. Ook alle IT/ICT gerelateerde activiteiten, voor zover die nog ondergebracht waren bij het KLPD gingen over naar de vtsPN, indien dit nog niet gebeurd was. 

 

Verder werden in april 2008 twee diensten van het KLPD samengevoegd tot één nieuwe dienst. De Dienst Nationale Recherche Informatie (DNRI) en de Dienst Internationale Politiesamenwerking (DINPOL), fuseerden tot de Dienst Internationale Politie Informatie (Dienst IPOL).

 

De Dienst IPOL ontwikkelde nieuwe recherchetechnologieën en ondersteunt rechercheteams in het land met adviezen en kennis. Edison, het beeldopslagsysteem voor vervalste documenten en vuurwapens, is er ontwikkeld. De dienst verzorgde eveneens het centrale onderzoek naar vingerafdrukken (dactyloscopie). Bovenal verzamelt IPOL nationale en internationale politie-informatie om te zoeken naar dwarsverbanden, zodat de bovenregionale criminaliteit in Nederland kon worden aangepakt. De dienst ontwikkelde zich verder dan het Intelligence Platform voor de Nederlandse politie. Recherche-informatie wordt veredeld met overzichten, inzichten en doorzichten. Producten daarbij zijn het vervaardigen van dreigingsbeelden, criminaliteitsbeeldanalyses en projectvoorbereidingen in verband met rechercheonderzoeken.

 

Wijzigingen per 2010

Halverwege 2010 werd de laatste wijziging in de organisatiestructuur toegepast. Drie diensten, Dienst Operationele ondersteuning en Coördinatie (DOC), Dienst Luchtvaartpolitie (DLVP) en Dienst Levende Have Politie (DLHP) fuseerden tot de Dienst Operationele Samenwerking (DOS). Daarmee waren er nog negen diensten over die tot de volledige reorganisatie van de politie per 1 januari 2013 bleven bestaan. Met de oprichting van de Nationale Politie gingen deze diensten voor het overgrote gedeelte, zij het onder andere benamingen, over van het KLPD naar de nieuwe Landelijke Eenheid van de Nationale Politie. 

 

De diensten van 2010 tot en met 2012 waren als volgt:

•    Dienst Nationale Recherche (DNR)

•    Dienst Internationale Politie Informatie (Dienst IPOL)

•    Dienst Specialistische Recherche Toepassingen (DSRT)

•    Dienst Speciale Interventies (DSI)

•    Dienst Verkeerspolitie (DVP)

•    Dienst Waterpolitie (DWP)

•    Dienst Spoorwegpolitie (DSP)

•    Dienst Operationele Samenwerking (DOS) 

•    Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB)

 

Relaties
Bovenliggend niveau
Naam Periode Beschrijving
Directoraat-Generaal Politie (VenJ) 2011 tot 2012
Directoraat-Generaal Openbare Orde en Veiligheid (BZK) 1999 tot 2011
Directoraat-Generaal Rechtshandhaving (Justitie) 1998 tot 1999
Directoraat-Generaal Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging (Justitie) 1996 tot 1998
Directoraat-Generaal Politie en Criminaliteitsbestrijding (Justitie) 1993 tot 1996
Voorgangers
Naam Jaar van overgang Beschrijving
Korps Rijkspolitie (Justitie) 1993
Opvolgers
Naam Jaar van overgang Beschrijving
Nationale Politie 2013-01-01
Associatieve relaties
Naam Periode Beschrijving
Cyber Security Raad (V&J) 2011-07-01 De korpschef van de landelijke eenheid Politiediensten is lid van de Raad
Beheer
Identificatiecode van de instelling
Doc-Direkt
Publicatiestatus
Definitief
Niveau van detaillering
Gedeeltelijk
URL (permalink)
https://hdl.handle.net/10648/5ae9df9f-ceb5-4220-afa7-7e84cb6f2b64