In 1918 werd het Rijksbureau voor de Monumentenzorg ingesteld. Dit orgaan verzorgde de ambtelijke ondersteuning voor een nieuw (onbezoldigd) adviesorgaan dat werd ingesteld na het overlijden van De Stuers in 1918. De regering besloot tot oprichting van de Rijkscommissie voor de Monumentenzorg (RCMZ).

Na de Tweede Wereldoorlog volgt er een reorganisatie bij het Rijksbureau voor de Monumentenzorg. Deze reorganisatie verloopt echter stroef en daarom grijpt het ministerie van OKW in en stelde per 31 januari 1947 de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (RDMZ) in. In naam bleef het Rijksbureau bestaan, maar dan als één van de vier onderafdelingen binnen de Rijksdienst. De archeologische tak werd in de vorm van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB) afgesplitst van de RDMZ. 

Vanaf 1961 is de RDMZ verantwoordelijk voor een groot deel van de praktische uitvoering van de ingestelde Monumentenwet. Zo was de RDMZ degene die monumenteigenaren een vergunning verleende als ze iets wilden veranderen aan het gebouw. Ook het mandaat over de besteding van de monumentensubsidie kwam vanaf 1967 bij de RDMZ te liggen. Alsmede het juridisch vertegenwoordigen van de minister bij beroepsprocedures tegen de registratie als monument. 

De afdeling Juridische Zaken is halverwege de jaren '80 ook verantwoordelijk voor de voorbereiding van de herziening van de Monumentenwet. Dit leidt tot de nieuwe Monumentenwet 1988 (KB van 23 december 1988). 

Om de samenhang te versterken fuseerden in 2006 de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB) en de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (RDMZ) tot de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM). Daarmee kwamen de archeologische tak en de monumentenzorg weer onder één dak.

De RACM veranderde in 2009 van naam tot Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.