De Afdeling Comptabiliteit is opgericht in 1814. De afdeling bestond tot circa 1842 (zie Algemene Context voor meer informatie). Koloniën was belast met zowel de opstelling van de eigen departementale begroting als met de begrotingen van het bestuur in de overzeese gebiedsdelen. Om in tekorten in Indië te voorzien was door gouverneur-generaal J. van den Bosch in 1830 het Cultuurstelsel ingevoerd. Dit stelsel verplichtte de Javaanse boeren om het land te verbouwen met voor de Europese markt geschikte goederen. Deze goederen moesten tegen vastgestelde prijzen worden geleverd aan het Indische gouvernement en die de producten door de Nederlandsche Handelmaatschappij naar Nederland liet vervoeren. De goederen werden daar ten gunste van de Indische schatkist verkocht. Dit saldo kwam ten goede aan Nederland.[1]