Het Ministerie van Landbouw, Nijverheid en Handel (LNH) werd opgericht op 7 september 1905. Onder dit ministerie werd het sociaaleconomisch beleid gebundeld. De beleidsterreinen waren afkomstig van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (arbeidsomstandigheden) en vooral van het Ministerie van Waterstaat, Handel en Nijverheid (de overige taken). Het ministerie telde begin 1906 vijf afdelingen: Algemene Secretarie, Comptabiliteit, Landbouw (later in 1906 opgewaardeerd tot directie), Nijverheid en Handel, Arbeid. De sterk groeiende afdeling Nijverheid en Handel werd op 1 november 1906 gesplitst in een afdeling Nijverheid en een afdeling Handel. In 1908 werd de afdeling Arbeidersverzekering opgericht, maar die ging in 1914 over naar het Ministerie van Financiën.[1]
Het Ministerie van LNH groeide vanaf de beginjaren sterk wat betreft het personeel en de uitgaven. De uitgaven werden met name beïnvloed door de oprichting of overname van buitendiensten, zoals het Bureau voor industriële eigendom, de vernieuwde Arbeidsinspectie en de Dienst der Staatsmijnen.[2]
Door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was de centrale overheid genoodzaakt tot een actiever economisch beleid. Alle crisisinstellingen die waren opgericht werden in 1917 geconcentreerd onder de Afdeling Crisiszaken. In april 1919 werd de afdeling Crisiszaken opgeheven. In snel tempo werd in de na-oorlogsjaren het crisisapparaat weer afgebouwd: van de 197 instanties die in september 1918 fungeerden, waren voorjaar 1919 de meeste al weer opgeheven.[3]
In 1918 ging de afdeling Arbeid over naar het nieuw gevormde Ministerie van Arbeid. In maart 1921 werd een nieuwe afdeling Visserijen gevormd, die de visserijtaken van de afdeling Nijverheid overnam. Ook waren in deze jaren nieuwe adviesorganen opgericht, zoals de Commissie voor de Economische Politiek (1917), de Middenstandsraad (1919) en Nijverheidsraad (1919).[4]
Politiek Den Haag bleef bezwaren koesteren tegen het te dure ministerie van LNH. Het ministerie werd gezien als het departement van de werkgevers en als tegenpool van het Ministerie van Arbeid (het departement van de werknemers). Eind 1922 werd besloten tot opheffing van het Ministerie van LNH en de vorming van het Ministerie van Arbeid, Handel en Nijverheid.[5]
